Natuursteen wordt van oudsher gebruikt voor het oprichten van gebouwen tot het sculpteren van beelden. Dit komt voornamelijk omwille van het duurzame en onvergankelijke karakter van natuursteen. Echter, niets is eeuwigdurend en ook natuursteen verweert. De oorzaken van verwering zijn erg divers en de verweringsprocessen kunnen zowel biologisch, fysisch als chemisch van aard zijn.
De herstelmogelijkheden voor verweerde stenen zijn op zijn minst even divers. Van het volledig vervangen van de beschadigde steen tot de minimale restauratie van de natuursteen. Bij het herstellen van natuursteen, zowel kleine als grote herstellingen, zijn vervangmortels onmogelijk weg te denken.
Restauratieopties
Tijdens een restauratie kunnen er ingrijpende en minder ingrijpende herstellingen nodig zijn. De herstellingen kunnen we onderverdelen in 3 types: een volledige steenvervanging, inzetstukken en mortels. Bij volledige steenvervanging en inzetstukken worden bestaande beschadigde stenen volledig of gedeeltelijk vervangen door een nieuwe steen.
De steenherstelmortels kunnen we classificeren volgens het bindmiddel: dit kan een kunsthars (acryl, epoxy of polyester) ofwel een mineraal product zijn.
Kunstharsgebonden mortels zijn over het algemeen materiaal-technisch weinig compatibel (hardheid, elasticiteit, water(damp) doorlaatbaarheid, verwering…) met de natuursteen. Ze hebben een (te) goede hechting, maar door verschillen in thermische uitzetting kunnen ze afscheuren en originele steen meetrekken. Vb mortels op basis van polyesterhars zijn niet vorstbestendig; epoxymortels verkleuren dan weer zeer sterk. Dergelijke mortels zijn soms een optie voor binnentoepassingen zoals traptreden.
Bij de minerale bindmiddelen onderscheiden we mortels op basis van kalk, zinkoxide en cement.
Cementgebonden mortels hebben een snelle uitharding; ze zijn echter dikwijls te sterk, te hard en te weinig flexibel ten opzichte van de originele steen.
Zinkoxide mortels zijn samengesteld uit gemalen natuursteen met zinkoxide en een anorganisch bindmiddel. Hun eigenschappen benaderen deze van de courant voorkomende natuurstenen. Ze hebben een snelle krimpvrije uitharding. Ze worden meestal toegepast met een verankering.
- RC AMONIT is een zinkoxide mortel, samengesteld uit gemalen natuursteen (RC AMONIT-POEDER) en een mineraal bindmiddel (RC AMONIT-VLOEISTOF). Door de snelle uitharding kan de herstelling eenvoudig bewerkt worden zoals het origineel gesteente. Ze kunnen snel op grotere diktes worden toegepast; er zijn heel veel kleuren beschikbaar.
Kalkmortels benaderen het best de eigenschappen van de steen. Ze hebben namelijk een goede hechtsterkte, waterdampdoorlaatbaarheid, capillariteit, elasticiteitsmodulus en waterabsorptie.
Er bestaan verschillende soorten kalk; hiervoor verwijzen we naar ons artikel ‘de voordelen van kalk in de bouw’ .
Reynchemie biedt ST.ONE aan, een steenherstelmortel op basis van natuurlijke hydraulische kalk van Saint-Astier, beschikbaar in een volledig kleurenpallet en diverse hardheden.
ST.ONE is gemakkelijk toepas- en bewerkbaar met traditioneel gereedschap.
Reynchemie Labo
Reynchemie heeft jarenlange expertise opgebouwd in de keuze van de juiste herstelmortel met een aangepast kleur en hardheid.
In België en Nederland vinden we diverse soorten natuursteen: blauwe hardsteen, Doornikse, Euville, Gobertange, Balegemse of Ledesteen, Savonnières, Mergel, Portland, St.-Maximin, …
Voor RC Amonit en St. One is er een standaard kleurenpallet. Indien er voor een bepaald type herstelling geen standaard kleur voldoening geeft, kan een kleuranalyse gebeuren in ons labo op basis van een stukje steen.
.avif)
